~Το χρονικό της Επανάστασης του 1821~
Η Ελληνική Επανάσταση ήταν η ένοπλη εξέγερση την οποία διεξήγαγαν επαναστατημένοι Έλληνες εναντίον του οθωμανικού στρατού με σκοπό την αποτίναξη της οθωμανικής κυριαρχίας και τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους.
Η αφύπνιση της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων εντοπίζεται κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο, περί τον 13ο έως 15ο αιώνα, αλλά οι απαρχές του ελληνικού εθνικού κινήματος που οδήγησε στην Επανάσταση εμφανίζονται πολλούς αιώνες αργότερα, στην ώριμη φάση του νεοελληνικού Διαφωτισμού το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Την περίοδο αυτή, η διάδοση της παιδείας συνοδεύτηκε με τη διάδοση -αρχικά μεταξύ των Ελλήνων που ζούσαν στις παροικίες της Δυτικής Ευρώπης και είχαν φιλοδυτικό προσανατολισμό της ιδέας της ύπαρξης ενός ελληνικού έθνους που συνδεόταν με την αρχαία Ελλάδα και δικαιούταν χωριστή πολιτική ύπαρξη. Μία από τις οργανώσεις που δημιουργήθηκαν μέσα σε αυτό το ιδεολογικό και πολιτικό κλίμα ήταν η Φιλική Εταιρεία, μια μυστική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας από τρεις Έλληνες εμπόρους με σκοπό την προετοιμασία μιας ελληνικής επανάστασης. Οι Φιλικοί είχαν αρχικά περιορισμένη επιτυχία, οικειοποιούμενοι, όμως, μια παράδοση ορθόδοξων προφητειών για την ανασύσταση της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και αφήνοντας να εννοηθεί ότι είχαν τη στήριξη της τσαρικής Ρωσίας, κατάφεραν εν μέσω μιας κρίσης της εμπορικής ναυτιλίας, από το 1815 και εξής, να προσεταιρισθούν τα παραδοσιακά ελληνορθόδοξα στρώματα.
Τον Φεβρουάριο του 1821 ο αρχηγός της Εταιρείας, Αλέξανδρος Υψηλάντης, εισέβαλε στη Μολδοβλαχία, ενώ τον επόμενο μήνα οι Φιλικοί δημιούργησαν επαναστατικές εστίες από τη Μακεδονία ως την Κρήτη. Οι επαναστάτες αφορίστηκαν από τη σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, αλλά οι οθωμανικές αρχές προχώρησαν σε σφαγές αμάχων και εκτελέσεις προυχόντων, συμπεριλαμβανομένου του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’. Η εκστρατεία του Υψηλάντη απέτυχε και σε σύντομο χρονικό διάστημα τα οθωμανικά στρατεύματα έσβησαν τις περισσότερες από τις επαναστατικές εστίες της ηπειρωτικής Ελλάδας, όμως οι επαναστάτες κατάφεραν να υπερισχύσουν στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και σε πολλά νησιά του Αιγαίου.
Ο επαναστατικός αναβρασμός εκείνων των ημερών ήταν τόσο μεγάλος που καθιστούσε πια επικίνδυνη την αναβολή της εξέγερσης ενώ από τις 14 έως τις 20 Μαρτίου έλαβαν χώρα σε διάφορες περιοχές της Πελοποννήσου επιθέσεις εναντίον Μουσουλμάνων.
Κατά τον θρύλο και ορισμένες πηγές στις 17 Μαρτίου οι Μανιάτες οπλαρχηγοί συνεννοήθηκαν να κινηθούν ενωμένοι κατά των Τούρκων, σε τελετή που έγινε στην Αρεόπολη Λακωνίας με Δοξολογία στον ιερό ναό “ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ”. Στις 23 Μαρτίου Μανιάτες και άλλοι οπλαρχηγοί κατέλαβαν αναίμακτα την Καλαμάτα τελέστηκε δοξολογία στο ναό των Αγίων Αποστόλων και μετά τη δοξολογία, συγκροτήθηκε επαναστατική επιτροπή, η «Μεσσηνιακή Γερουσία ή Σύγκλητος » με επικεφαλής τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και εξεδόθη η 1η Επιστολή προς τις Ευρωπαϊκές Αυλές υπογράφοντας ως Αρχιστράτηγος των Σπαρτιατικών Δυνάμεων.
Τα επόμενα δύο χρόνια οι Έλληνες εκμεταλλευόμενοι την αδυναμία των Οθωμανών να επικεντρωθούν στην επανάσταση λόγω των πολλαπλών ανοιχτών μετώπων που είχαν (με το κυριότερο μέρος του στρατού να πολεμάει τους Πέρσες στα βάθη της Μικράς Ασίας νίκησαν τις στρατιές που έστειλε εναντίον τους ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β΄, οργανώθηκαν πολιτικά και συνέστησαν προσωρινή κεντρική διοίκηση, η οποία επέβαλε την εξουσία της στους επαναστατημένους μετά από δύο εμφυλίους πολέμους. Οι οθωμανικές δυνάμεις με τη συνδρομή του Ιμπραήμ πασά της Αιγύπτου κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά την επανάσταση, αλλά η πτώση του Μεσολογγίου, το 1826, σε συνδυασμό με το κίνημα του Φιλελληνισμού, συνέβαλαν στη μεταβολή της διπλωματικής στάσης των ευρωπαϊκών Μεγάλων Δυνάμεων, που είχαν αντιμετωπίσει με δυσαρέσκεια το ξέσπασμα της επανάστασης. Η διπλωματική ανάμιξη της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας και η ένοπλη παρέμβασή τους με τη ναυμαχία του Ναυαρίνου, τη γαλλική εκστρατεία του Μοριά και το ρωσοτουρκικό πόλεμο συνέβαλαν στην επιτυχή έκβαση του αγώνα των Ελλήνων, αναγκάζοντας την Πύλη να αποσύρει τις δυνάμεις της αρχικά από την Πελοπόννησο και έπειτα από τη Στερεά Ελλάδα.Το 1827 επιλέχτηκε ως πρώτος Κυβερνήτης της Ελληνικής Πολιτείας ο Ιωάννης Καποδίστριας, που ως τη δολοφονία του το 1831 ασχολήθηκε με την αναδιοργάνωση στο εσωτερικό και την προώθηση των ελληνικών θέσεων στο εξωτερικό. Από το 1827 και εξής συνομολογήθηκε μια σειρά συνθηκών και τελικά η ελληνική ανεξαρτησία αναγνωρίστηκε το 1830 με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Τα σύνορα του νέου κράτους οριστικοποιήθηκαν το 1832 στη γραμμή Αμβρακικού–Παγασητικού και αναγνωρίστηκαν τον ίδιο χρόνο με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης. Μετά από χίλιες μάχες και μεγάλες ανθρώπινες απώλειες, το κράτος που προέκυψε ήταν περιορισμένο εδαφικά δίχως να περιλαμβάνει όλα τα εδάφη που κατοικούνταν από ελληνικούς πληθυσμούς. Ως πολίτευμα καθορίστηκε η μοναρχία, και μετά την άρνηση του πρίγκιπα Σάξονα, βασιλιάς διορίστηκε ο Βαυαρός πρίγκιπας Όθωνας, που έφτασε στην Ελλάδα το 1833. Το σύνθημα της επανάστασης, «Ελευθερία ή θάνατος», έγινε το εθνικό σύνθημα της Ελλάδας και από το 1838 η 25η Μαρτίου, επέτειος εορτασμού της έναρξής της επανάστασης, καθιερώθηκε ως ημέρα εθνικής εορτής, αλλά και η πιο σημαντική επέτειος για τους Έλληνες.
Ειριάννα – Νεφέλη – Καλλιόπη – Παναγιώτης
Οδυσσέας Ανδρούτσος
Αλέξανδρος Υψηλάντης
Αναγνωσταράς (Αναγνώστης Παπαγεωργίου)
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Γεώργιος Καραϊσκάκης
Ο Παπαφλέσσας και η μάχη στο Μανιάκι Μεσσηνίας
Η Μπουμπουλίνα επιτίθεται στα κάστρα του Ναυπλίου.
Ιωάννης Καποδίστριας
Σκέψεις μαθητών για την Ελληνική Επανάσταση του 1821
«Ελευθερία ή Θάνατος» το σύνθημα της Επανάστασης του 1821. Ένα σύνθημα έντονα φορτισμένο συναισθηματικά, που προβάλλει τον αγώνα για απελευθέρωση ως τη μόνη επιλογή ζωής. Επιλογή ζωής για εκείνη την εποχή, για τώρα και για το μέλλον. Οι αγωνιστές του 21 πολέμησαν για τις οικογένειες τους, για ‘μας, για την πατρίδα μας, την Ελλάδα. Για να μπορώ αυτή τη στιγμή να σας το γράφω αυτό, δεν ήταν εγωιστές, πήγαν και πολέμησαν για ένα καλύτερο αύριο. Για αυτό εμείς πρέπει να τους τιμάμε και αν βρεθούμε σε μία παρόμοια κατάσταση, να μην φοβηθούμε, να παλέψουμε, να τα δώσουμε όλα όπως έκαναν και οι πρόγονοί μας για εμάς. Να τους βγάλουμε ασπροπρόσωπους.
ΕΛΠΊΔΑ ΚΟΥΓΙΟΥΜΟΥΤΖΌΓΛΟΥ
Η Επανάσταση του 1821 ήταν ένα συμβάν όπου έγινε για καλό σκοπό, όπου πεθάνανε πολλοί άνθρωποι για να είμαστε εμείς ελεύθεροι και όχι κάτω από τον οθωμανικό ζυγό. Στην Επανάσταση αυτή έγιναν πολλές μάχες άλλοτε νικούσαν οι Έλληνες και άλλοτε οι Τούρκοι. Τους πολεμιστές δεν τους ενδιέφερε αν πεθάνουν ή αν ζήσουν τους ενδιέφερε μόνο να σωθεί η πατρίδα τους, η Ελλάδα. Όλο αυτό μου προκαλεί ένα ωραίο συναίσθημα γιατί αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες βοήθησαν για να ελευθερωθούμε εμείς.
ΝΊΚΟΣ ΜΠΟΡΑΚΆΙ
Ήταν εντυπωσιακό το πως οι Έλληνες κάτω από δύσκολες συνθήκες διαβίωσης κατάφεραν να ιδρύσουν την Φιλική Εταιρία που έπαιξε μεγάλο ρόλο στην Επανάσταση, επίσης έφτιαξαν πυρομαχικά και όρισαν αρχηγούς. Όλα αυτά έγιναν με μυστικό τρόπο, επίσης οι Έλληνες εκείνης της εποχής διέθεταν θάρρος, μεγάλη ψυχή και ήταν έτοιμοι για όλα. Έβαλαν την ελευθερία πάνω από την ζωή τους και αυτό μας δείχνει ότι άμα ενωθούν όλοι οι Έλληνες θα μπορέσουμε να κάνουμε σπουδαία πράγματα.
ΑΝΤΡΈΑΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΝΤΊΝΟΥ
Επανάσταση είναι πράγμα σημαντικό αν πρέπει να θυμάται την ιστορία του όπως για παράδειγμα ποιος έγραψε τον ελληνικό εθνικό ύμνο, τις μάχες που έδωσαν τόσοι άνθρωποι οι οποίοι είτε έχασαν την ζωή τους είτε κατάφεραν να ζήσουν με σοβαρούς τραυματισμούς. Παρόλα αυτά εκείνοι πολέμησαν μόνο και μόνο για να είμαστε ελεύθεροι και να ζούμε ειρηνικά.
ΠΕΤΡΟΣ ΜΟΥΡΤΆΚΟΣ
Από τους μαθητές και τις μαθήτριες της ΣΤ’2 τάξης
Σχολικό έτος: 2020-2021
Επιμέλεια: Πετρίδου Μυρτώ